Huttenbouwen en bijtjes maken: de els van Marianne

Marianne Bouma is vrijwilligster bij GeuzeGroen en heeft samen met haar gezin een mooie band met de grote zwarte els achterin haar tuin. Al 17 jaar houdt deze band nu stand. Marianne en haar man kwamen toen in dit huis – van een woningbouwvereniging – in Meerzicht wonen.”De huismeester vond dat de els weg moest. Het was een grote boom met zeven stammen. Wij vonden hem mooi en wilden hem graag houden.”

De tweede keer dat de els op de nominatie stond om gekapt te worden, was afgelopen zomer. De huizen moesten zoals veel andere huizen in Zoetermeer van het gas af om plaats te maken voor zonnepanelen. De els gooide door zijn schaduw op het dak roet in het eten. Maar nog steeds wilde het gezin de boom graag houden. Er werd een afspraak voor het korter maken van de boom gemaakt: op dakgoothoogte. Iedereen blij. Tot een van de kinderen ineens op een ochtend een kettingzaag in de tuin hoorde. Een hoveniersbedrijf wilde beginnen met het omzagen van de geliefde els. “Met veel moeite kon ik ze ervan weerhouden het te doen,” vertelt Marianne.

De boom betekent veel voor het gezin. De kinderen speelden er eindeloos in hun zelfgebouwde hutten. Van de bruine elzenpropjes knutselde Marianne met de kids bijtjes met gele wol en ze gebruikte bijenwas voor de vleugeltjes.

De els is een echte plantsoenenboom met ronde blaadjes in een heldere kleur groen. De els krijgt later dan veel andere bomen in de lente blaadjes en laat ze in de herfst ook wat later los. Volgens
Marianne verkleuren ze niet snel. Veel vogels houden van de els. Marianne ziet eksters, parkieten en ze heeft een duivenpaartje in de boom. Ook komen er kauwtjes. Met de zwarte els wordt van alles gedaan, blijkt bijvoorbeeld uit de Gids voor geneeskrachtige kruiden. Van de grillige, bruingrijzige bast kan je grijze verfstof maken. Het hout kan goed als brandstof gebruikt worden. De bladeren worden in kippenhokken gelegd. En het aftreksel van elzenbladeren kan gebruikt worden als een middel tegen reumatiek.

Achter de heg van de tuin van Marianne, tegen het Westerpark aan, loopt een pad waar veel mensen hun hond uitlaten. Dat pad is in het voorjaar bezaaid met geel stuifmeel.

De buren zijn volgens Marianne blij met de schaduw en de koelte van de boom. Marianne, tot slot, is blij met de bijdrage die haar els levert aan de natuur in de omgeving. Drie buren hebben betegelde tuinen, wat minder goed is voor het milieu.

Tekst: Christa van der Hoff