Wat is een Voedselbuurtbos?
Simpel: een voedselbos voor en door de buurt. Buurtbewoners kunnen straks dicht bij huis de natuur in, elkaar ontmoeten, kennis delen en voedsel komen plukken zoals noten, fruit en kruiden. Ook wordt het een plek voor educatie en onderzoek op het gebied van biodiversiteit en voedselproductie in stedelijk gebied.
Bij het voedselbuurtbos GeuzeGroen dat we willen realiseren in de Nieuwe Driemanspolder gaat het daarbij vooral om de Zoetermeerse wijken Meerzicht, Buytenweg en de Haagse wijk Leidschenveen. Veel mensen in deze wijken hebben een kleine tuin of geen tuin om groente en fruit in te verbouwen, dus willen wij dat er een groot voedselbos komt waar iedereen mee kan helpen en ooktoch zelf kan komen plukken.
Door verhalen van bewoners in het bos te verwerken, uiteenlopende relax-plekken te maken en verschillende activiteiten te organiseren, hopen we bovendien een plek te bieden waar onbekenden elkaar kunnen leren kennen.
Door verhalen van bewoners te verwerken in het bos, hier een ontmoetingspunt te maken waar heel diverse activiteiten georganiseerd worden, willen we een plek bieden waar omwonenden met elkaar in contact komen en blijven.
Maar wat is een voedselbos eigenlijk?
Grof gezegd, is een voedselbos een soort ‘namaak-bosrand’ die grotendeels bestaat uit overblijvende soorten die door de mens gegeten kunnen worden. Het bestaat uit verschillende begroeiingslagen: hoge bomen, lagere bomen, struiken en heesters, vaste planten zoals kruiden, wortelgewassen, bodembedekkers, klimmers, bodemschimmels, paddestoelen en/of oeverplanten. In al die lagen wonen, eten of broeden verschillende dieren, en soms ook mensen. Een voedselboswachter kijkt niet alleen naar al die verschillende planten en beestjes, maar vooral ook naar de manier waarop die samenwerken… of elkaar juist tegenwerken.
Door bepaalde soorten slim te combineren, moet het voedselbossysteem zichzelf grotendeels in stand houden, zodat je als mens niet veel meer hoeft te doen dan oogsten. Je moet bij het aanleggen dan wel goed rekening houden met zaken als de beschikbare grondsoorten en het aantal uren daglicht, zon- en schaduwzijden en de kracht en de richting van de wind.
Sommige voedselbossen zien eruit als een soort jungle vol met wat niet-voedselboswachters ‘onkruid’ noemen, andere lijken meer op keurige parken met statige lanen, maar dan eetbaar. Wat het in GeuzeGroen precies wordt, zal afhangen van onze gesprekken met de bewoners en alle partners die betrokken willen worden, zoals de gemeente Zoetermeer.
Spons & filter
Door zoveel lagen op een vierkante meter grond te combineren, neemt een voedselbos heel veel CO2 per m2 op, maar werkt het bijvoorbeeld ook als een fijnstoffilter, zodat het bijdraagt aan schone lucht. Ook onder de grond beschermt het bos de mens: de wortels en de humus van verrotte bladeren vormen samen een soort megaspons, die in natte tijden heel veel water op kan nemen, en dit in drogere tijden weer af kan staan. Bovendien verankeren de wortels de grond, zodat die niet zomaar wegspoelt tijdens een overstroming of een storm.
Dat is heel belangrijk in de Nieuwe Driemanspolder, dat voornamelijk bestaat uit een grote afgraving voor piekwateropvang. Hoewel het hele gebied het grootste deel van het jaar vooral natuur en recreatie zal bieden, moet het in tijden van extreme regenval de veiligheid van de omwonenden kunnen garanderen. Het overtollige water uit de omgeving zal dan tijdelijk in de plas van de polder worden opgevangen. De sponsfunctie van het voedselbuurtbos op de hogere delen van het gebied, maakt de grond en water extra stabiel.
Survival, school en supermarkt
Het voedselbuurtbos GeuzeGroen wordt echter niet alleen veilig en gezond, maar vooral ook leuk en lekker! Samen met een aantal partners uit de omgeving willen we in het voedselbuurtbos een paar verschillende onderdelen maken. Bijvoorbeeld een:
outdoor supermarket waar je met je eigen mandje en snoeischaar je boodschappen kan verzamelen
buurtbos waar veel verschillende activiteiten te doen zijn, zowel voor jong als oud, en waar je bijvoorbeeld kan horen welke verhalen buurtbewoners over bomen hebben, of hoe zij het bos vroeger gebruikten
outdoor school waar leerlingen midden in de natuur meer kunnen leren over biologie, natuur of rekenen, en waar je stoere dingen kan leren, bijvoorbeeld hoe je een stevige hut bouwt of een kompas maakt
survivalbos: een stuk bos met grote bomen en een zachte bodem, waar iedereen kan leren hoe je zonder TomTom de weg vindt, wat je kan leren van dieren en hoe je een paar dagen zonder telefoon, TV en koelkast kan leven.